Blekersveldgroen

Eenmaal schiet Vreke bijna uit zijn slof. Hij noemt het een dieptepunt, dat het grote bouwproject Vitaal Vogelenzang onder druk van spandoeken op de tribunes van de gemeenteraad geen sociale woningen telt. ,,Ik was daar heel boos over.’’ Paul Vreke en zijn opvolger Jan Wim Franken aan het woord over het verleden en de toekomst van de woningcorporatie.

U bent ruim zeven jaar geleden als directeur begonnen. Wat is het verschil tussen toen en nu?

Paul Vreke: ,,Eigenlijk zijn er niet zo veel verschillen. Toen was er woningnood en waren de wachtlijsten zo’n acht jaar. En dat is nog steeds zo, alleen is het nu veel zichtbaarder. Er gaat geen dag voorbij of er staat in de krant dat er zo veel woningzoekenden zijn. Toen ik begon in Bloemendaal wisten sommige raadsleden niet eens dat er hier een woningbouwcorporatie bestond. Die hebben wij hier toch helemaal niet nodig, zeiden ze.’’ Met een glimlach: ,,Nee, namen van partijen ga ik niet noemen.’’

Jan Wim Franken: ,,Landelijk is er steeds meer behoefte aan woningen. Het aantal personen per huishouden neemt af. Mensen willen in hun uppie wonen en daarom moeten er meer bouwlocaties komen. Locaties vinden, dat is het grote vraagstuk want we moeten bouwen. In het hele land moeten er per jaar 100.000 woningen bijkomen. Dat zijn er over tien jaar een miljoen.’’

Is het voor Brederode Wonen mogelijk om te investeren?

Vreke: ,,Brederode Wonen wordt geregeld langs een landelijk erkende financiële meetlat gelegd en we zijn solide. Dat wil niet zeggen dat we miljoenen in de la hebben liggen om te bouwen, maar we kunnen naar de bank stappen om geld te lenen.’’

Franken: ,,Alle woningbouwverenigingen moeten de verhuurdersheffing afdragen, een landelijke belasting. Daar worden goeie dingen mee gedaan, maar dat geld is niet voor volkshuisvesting. Gelukkig wordt er gesproken over de mogelijkheid dat geld toch te besteden aan betaalbare woningen. Terecht, want het geld komt ook van huurders. Omgerekend gaan van elke huurder per jaar twee of drie maandhuren naar die verhuurdersheffing.’’

Wat is een hoogtepunt voor u als directeur van Brederode Wonen?

Vreke: ,,Er zijn meer hoogtepunten, maar ik ben er trots op dat wij landelijk de minste huurachterstanden hebben. We prijzen ons gelukkig dat we koploper zijn. Wij nemen zo snel mogelijk contact op met de huurders die achterblijven met hun betaling. Bij zulke signalen bellen we ze op of we gaan er langs. Zo voorkom je dat die achterstanden snel oplopen.’’

,,Wat woningbouw betreft: ik ben trots als een aap met zeven staarten op De Witte Hond in Vogelenzang. Een prachtig project met 21 appartementen die levensloopbestendig en duurzaam zijn. Een ander hoogtepunt is dat we van een organisatie met een bestuur van vrijwilligers, zeven jaar geleden, zijn gegroeid naar een professioneel geleide club. Geweldig dat die stap is gezet. ’’

Wat was een dieptepunt?

Vreke: ,,U haalt een trauma en oud zeer boven. In 2014 heeft de gemeenteraad van Bloemendaal bepaald dat van alle nieuwbouw woningen een derde sociaal moet zijn. Later kwam het project Vitaal Vogelenzang van de grond voor de bouw van ruim zeventig woningen om dat dorp levendig te houden. De basisschool en enige echte winkel in het dorp hebben nieuw bloed nodig.’’

,,Op het moment dat de gemeenteraad daarover moest besluiten, was de publieke tribune afgeladen met Vogelenzangers met maar één boodschap: wij zijn tegen! De raad heeft helaas geluisterd en nee gezegd tegen sociale woningbouw. Als wij kunnen besluiten dat nieuwe woningen voor een deel sociaal moeten zijn, kunnen we ook bepalen daar van af te zien. Zo luidde de redenering van de gemeenteraad. Ik was daar heel boos over. Ik snap inwoners van Vogelenzang dat zij opkomen voor hun persoonlijke belangen, maar het is de verantwoordelijkheid van de gemeenteraad om verder te kijken dan het belang van een groep boze bewoners.’’

Woningbouwcorporaties bestaan om mensen met een kleine portemonnee of in een kwetsbare positie te huisvesten. Hoe gaat u dat doen?

Franken: ,,We moeten ook mensen met verward gedrag huisvesten, hoewel we ze geen zorg kunnen bieden die ze misschien nodig hebben. We kunnen die taak nu nog aan, maar het is belangrijk dat niet te veel mensen met problemen in hetzelfde blok komen te wonen. De kritiek is dat de wachtlijsten zo lang zijn omdat bepaalde groepen, zoals statushouders, voorrang krijgen.’’

Vreke: ,, Jaarlijks krijgen ongeveer zestig woningen van Brederode Wonen een andere huurder. Ik heb bij de gemeenten Bloemendaal en Velsen gevraagd of we een vaste afspraak over de verdeling kunnen maken tussen urgente en reguliere woningzoekenden. Mijn voorstel: bestem 65 procent van deze huizen voor reguliere woningzoekers en 35 procent voor de rest, de mensen met een urgentieverklaring. Maar de gemeenten stonden onwennig tegenover dit idee dat je volgens mij op de agenda moet zetten. Het is geen exacte wetenschap, maar zo’n vaste afspraak zorgt voor een betere balans. Ik denk dat deze nieuwe afspraak ook min of meer overeenkomt met de praktijk.’’

Bouwen op Blekersveld is een hot item in Bloemendaal: wat gaat daar gebeuren?

Vreke: Uiteindelijk komen er volgens de laatste berichten tachtig woningen: veertig voor statushouders en veertig voor anderen. De woningbouw kan in augustus starten na milieuonderzoeken. De plannen bestonden al veel langer, maar werden niet opgepakt door de gemeente als eigenaar van de grond. Pas toen bleek dat Bloemendaal op last van de Rijksoverheid vorig jaar 65 statushouders moest onderbrengen, kwamen ze in beweging. Wij kregen de indringende vraag of we die statushouders onderdak konden geven, maar dat kunnen we niet. Zelfs als we zouden willen. Daarom is bouwproject Blekersveld, ondanks alle weerstand van de Stichting Blekersveld, versneld opgepakt. Het gaat om tijdelijke woningen die er vijftien jaar staan, waarna er permanente huizen komen.’’

Brederode Wonen heeft 1500 woningen. Is zo’n kleine corporatie toekomstbestendig?

Franken: ,,Zeker, wij zijn klein én fijn. Je ziet bij grote woningbouwcorporaties dat ze teruggaan naar kleinere units, zoals wij al zijn. Kleinschaligheid is een voordeel bij het bedenken van creatieve oplossingen. Het motto van Brederode Wonen wordt ’duurzaam dichtbij’.’’

Vreke: ,,Vorig jaar kregen we van onze huurders een 8,1 als rapportcijfer voor onze dienstverdeling. Een mooie prestatie, zeker in een coronajaar.’’